Sermayenin karlılığı, ticari reklam, İnternet talepleri mi? halk sağlığımı önceliğimiz olacak?
Sağlık AB müktesebatı değildir. AB içerinde optisyenlik alanında tüm ülkelerde standart bir uygulama mevcut değildir. Avrupa’da ticaret mesleği olarak düzenlenmiştir. Avrupa kıtasının başından sonuna tüm ülkelerde gözlükçüler mülkiyet haklarını kaybetmiş dev zincirler pazara hâkim durumdadır.
AB ülkelerinde sadece gözlükçüler değil, Ciddi oranda Eczacılarda mülkiyet haklarını maalesef kaybetmişlerdir.
AB ‘de optik ürünler
“ticari mal emtia”,optisyenlik müessesesi” ticarethane”,
Gözlük kullanıcısı, “müşteri” olarak mütalaa edilmektedir,
Dolayışı ile reklam ve İnternet serbesttir.
AB de sağlık ticarete dönüşmüş sağlık harcamaları gelişmiş bu batı toplumlarını zorlayacak seviyelere ulaşmıştır. Ülkemize nüfus olarak yakın İngiltere’de Tüm sağlık harcamaları 170 milyar dolar, Almanya’da 250 milyar Euro ya ulaşmıştır. Sağlık harcamalarındaki bu artış gelişmiş ekonomileri bile artık zorlamaktadır. Aynı nüfusa sahip ülkemizde 2017 sağlık harcamalarımız 119 milyar. Sağlık hizmetleri niteliği yönünden Avrupa’nın gerisinde değildir.
***
Büyük sermaye zincirleri Özellikle AVM’lerde faaliyet gösteren optisyenlik müesseseleri, sabah 10:00, akşam 10:00, 7 gün 84 saat faaliyet göstermektedir. 4857 sayılı iş kanunun 63. maddesi “genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir” hükmü amildir. Dolayısıyla, optisyenlik müesseselerinin haftada 6 gün çalışma düzenine göre mesul müdür optisyen/gözlükçünün günlük fiili çalışma sürelerinin 7,5 saat olması gerekir. Öte yandan 6301 sayılı öğle dinlenme kanunun 1. maddesi gereği “günde bir saatten az olmamak kaydı ile öğle tatili “verilmesi, haftada bir günde tatil olması gerekmektedir.
Optisyenlik müesseselerinin açma kapatma (çalışma) saatlerinin iş kanununa göre Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenmesi gerekir.
Büyük sermaye zincirlerinin Güneş gözlüğü adı altında kural tanımaz DEFAKTO reklamları,Orantısız güç kullanımına, yönlendirme, haksız rekabet, haksız kazanca, çok sayıda sağlık problemine neden olur. Kamu sağlığını olumsuz etkiler. Talep yaratır kısıtlı kamu bütçesinde ARTIŞA ve israfa neden olur. Mesleğe olan güven ve saygıyı azaltır. Deontolojik bozulmalara neden olur.
Gözlükçülük, Türkiye’de Avrupa’dan farklı olarak tıpkı hekimler, eczacılar gibi tam bir sağlık mesleği olarak kurgulanmıştır.
5193 sayılı özel meslek kanunu vardır.
Sağlık Bakanlığı gözetim ve denetiminde faaliyet gösterir.
Meslektaşları Üniversitelerde optisyenlik programlarında formasyon alır.
5193 sayılı meslek kanunumuzun amaç bölümünde toplumun ve fertlerin sağlığının korunması yasa ile gözlükçülere emredilmiştir. Bu temel kural tüm sağlık meslekleri için geçerlidir.
Eczacıların, Tabiplerin Oda ve birlikleri mevcuttur. Gözlükçülerin de artık bir oda ve birlik mevcuttur. Hiçbir sermaye grubu, karşısında örgütlü alım birliği, örgütlü meslek kuruluşu istemez
AB üye ülkeleri, Avrupa birliğine girerken sağlıkla ilgili hükümlere şerh koyarak girmiştir. Sağlık AB müktesebatı değildir. Her ülke sağlıkla ilgili alanda EKONOMİK imkânlarına ve Sağlık problemlerine ve ihtiyaçlarına bağlı olarak istediği düzenlemeyi yapabilir. Tüm bu nedenlerle Ülkemizde, AB gerekçe gösterilerek reklam ve İnternet satışları talep edilemez.
Sermayenin karlılığı, ticari reklam, İnternet talepleri mi? halk sağlığımı önceliğimiz olacak?
Sağlığın interneti, sağlığın reklamı olmaz. İnternet optisyenlik müessesesi değildir.
Dolayısıyla optik ürünler, her türlü gözlük çerçevesi, gözlük camı, numaralı ve renkli kontak lensler, İOL, LVA hekim reçetesi ile yasa gereği sadece optisyenlik müessesesinde satışına izin verilen, İLAÇ VE TEDAVİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEN, GERİ ÖDEME KAPSAMINDA BULUNAN TIBBİ CİHAZDIR reklam ve İnternet üzerinden satışı da yasaktır.
Talan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü
