Tarım ve Hayvancılığın Ülkemiz adına çok önemli olduğunu vurgulayan Mühendis, Teknik Tarım Uzmanıve İş İnsanı Ramazan Ayhan “230 bin dekar Uluova arazisinde Üretici Çiftçiler kaçak kuyular ve yüksek Elektrik faturaları ile Tarım yapmaya çalışmakta. Elazığ’ın en verimli tarım arazilerini barındıran Uluova’da, yüksek ve ödenemeyen elektrik faturaları bahane edilerek kesilen ve projenin 2008 yılından sonra devamı sağlanamadığı için bu önemli tarım alanları sulanamamış ve çiftçi adeta kaderi ile baş başa bırakılmıştı.” İfadelerini kullanarak Elazığlı çiftçilerin sorunlarına değindi.
İş İnsanı ve Teknik Tarım uzmanı Ramazan Ayhan “köyden kente göçün engellenmesi, Şeker Fabrikasının 2-3 ay değil 5-6 çalışmasını sağlayacak Şeker Pancar üretimini artırmak, Teknik sebzeciliğin önünün açılması, Hububat alanlarının sulanabilmesi, daha çok yem bitkilerinin ekimi ve hülasa yaşam standartlının artışı ve en önemlisi Süt ineğini kesmeyen Mutlu Çiftçi.” Diyerek suyun tarım için ne kadar gerekli olduğu vurgusunu yaptı.
Ayhan “Ovayı sulayan sistem elektrik borcu gerekçe gösterilerek iptal edilmiş ve kanallar kaldırılarak kullanılmaz hale gelmiştir. Gelinen bu noktada, duran sistemin yürümesi için projenin en önemli faktörlerinden biri olan elektrikte yaşanan sorun nedeniyle önerilen alternatif çözümler kabul görmemiştir. Oysa benzeri projelerde farklı politikalar uygulandığını; ya borçların sübvanse edildiğini, ya da bu borçları silme yoluna gidilerek soruna çözüm arandığını görmekteyiz. Gerçi açık kanal sistemli sulama sistemi çalışmayacaktır” diye konuştu.
Ayhan “Cuma Pazarı üst geçidini yıkabilmek için ilimiz güncel Siyasi yapısı, konuyu Sayın Cumhurbaşkanımızın huzuruna kadar taşımışlar da, Uluova su Problemini neden taşıyamamışlardır? Konu kişisel olunca gayret, toplumsal olunca inşallah, der gibi” ifadelerini kullanarak uluova sulama projesinde yetkililerin yetersiz kaldığını söyledi.
Teknik Ziraatçı Ramazan Ayhan “Yaklaşık 14 yıllık bir süreçte geniş bir tarım alanı susuzluğa mahkûm edilmiş ve çiftçi toprağını terk etmek zorunda bırakılmıştır. İşin ilginç yanı, bu aşamadan sonra beklentileri yok olan çiftçi arazilerini il dışından gelenlere satmaya başlamış ve toprak büyük ölçüde el değiştirmiştir. Örneğin Elazığ’ın en önemli tarım arazileri Diyarbakır’dan gelen işadamları legal toplamışlar, Siyaset kahramanımızda, Milli Emlak ile toplamış vb. Bu süreçte başta siyaset kurumu olmak üzere hiç kimse çözüm üretememiş, sadece umut vermekle yetinilmiştir.” Dedi.
Ayhan “Oyalamalarla geçen yılların ardından, 2017 yılında revize edilen proje için öngörülen 720,5 milyon liralık bütçe büyüklüğü dönemin yetkililerince kabul görmemiş ve projeye çözüm aramak yerine projeden vazgeçilmesinin doğru olacağı düşünülmüştür.
Oysa, bu dönemlerde Elazığ için üretim ve istihdama dönük olmayan projelere bundan daha büyük ödenekler tahsis edildiğini, her nedense sulama projesine öncelik verilmediğini görmekteyiz. Kaynakların sınırlı olduğu göz önünde bulundurulursa tarımsal büyümede önemli bir faktör olan sulama konusunun ödeneksiz bırakılması bir planlama ve öncelik hatasıdır. Bu nedenle rasyonel hareket edilmediği görüşündeyiz.” İfadelerini kullandı.
Ayhan “2020 yılı Mayıs ayı içerisinde; Tarım ve Orman Bakanlığı “Sulamada yeni bir adım” adıyla, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) ile TOKİ Başkanlığı arasında sulama tesisleri yapımı konusunda bir protokol imzalandığını ve 25 sulama projesinin TOKİ kanalı ile tamamlayacağını açıklamıştır. Sorunlu sulama projeleri için getirilen bu çözüm ne yazık ki, Uluova Sulama Projesi’ne ilaç olmamış, bu 25 proje içine Elazığ dahil edilmemiştir.” Diyerek Uluova sulama probleminin hala sürmeye devam ettiğine değindi.
Teknik Tarım Uzmanı, Ramazan Ayhan Sulama enerjisinin Güneş Enerjisiyle karşılanacağını söyleyen Bölge Müdürü Mahmut Dündar’ın daha önce yapmış olduğu “Güneş Enerjisi Sistemi ile enerjinin karşılanması daha ekonomik boyuta taşındığından dolayı Güneş Enerjisi Tesisi kurulmak sureti ile burada vatandaşa her hangi bir enerji bedeli yansıtılmadan Uluova’daki alanların sulanmasına imkan sağlayacak bir çalışma bitme noktasına geldi. Şu anda rapor hazırlandı ve dün itibariyle bize ulaştı. Bu çerçeve içerisinde uygun alanda bizim bağları pompa binamızın bulunduğu bölgede Güneş Enerjisi Sistemi aşamalı bir şekilde kurmak sureti ile yine pompaj ile yapacağımız sulamada peyderpey sulamaya açtığımız alana göre GES’i ilave etmek sureti ile bu Uluovadaki sulamayı hayata geçirmeyi planlıyoruz. Bu çalışmalar doğrultusunda da inşallah daha kısa zamanda eğer yol istediğimiz şekilde çalışmaları yürütülebilirse daha kısa sürede Uluova’yı peyder pey su ila kavuşturma imkanı bulacağız” sözlerini hatırlattı.
Ancak düşünülen Ges 30 mg olmalı, çok doğruda, 30 mg Ges için yeteri ödeneği bir seferde bulamayabiliriz.. Bulmak ta yıllar sürebilir.
Bana göre öncelikle Kuzovada yapılan hataları bir daha gözden geçirip, 5 mg Ges ile başlayalım ki bu çok daha hızlı ve kolay vede doğru olur..
Proje uygulandığında, Elazığ Uluova Sulaması projesinin tamamı, Mollakendi Beldesi, Yurtbaşı Beldesi,Akçakiraz Beldesi, Yazıkonak Beldesi, İçme, Kıraç, Sedeftepe, Altınçevre, Sarıyakup, Ürünveren, Ballıca, Günbağı, Tadım, Gözebaşı, Yedigöze, Kaplıkaya, İkitepe, Dereboğazı, Güntaşı, Koçkale, Korucu, Değirmenönü, Karşıbağ, Yünlüce, Doğankuş, Yenice, Bahçekapı, Kuyulu, Karasaz, Dedepınarı, Elmapınarı ve Kavaktepe yerleşim yerlerini kapsayarak toplam 232.650 dekar alanı kapsayacak.
Elazığ Valisi Dr. Ömer Toraman açıklamasında, “Uluova da sulama projesini kapalı sistem boru ile yapılması oluşmalarına başlandığını 2022-2023 yılında bu konuda önemli gelişmelerin yaşanacağını bu projenin maliyetinin 500-600 milyonu bulacağını belirtti. Uluova ilimizin en önemli tarımsal alanı. Bu ovada yıllardır sulama problemine çözüm getirilmesinin girişimleri yapılıyordu. Ancak bir türlü istenilen sonuca ulaşılamıyordu. Bu kez umut var. Bu kez ovanın sorununa çözüm getirilmesi konusunda heyecan yaşanmaya başlıyor. Milletvekillerimiz de bu konuda yapılan çalışmalara gerekli desteği sağlayarak projenin biran önce hayata geçirilmesini sağlayacak görüşmelerde bulunmalılar.” İfadelerini kullanmıştı.
Ayhan “Ebetteki, kanal sulama sisteminden vazgeçilip ve kapalı boru sisteme geçileceği net. Ancak sistem yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli konuda, sistemin kullanışı. Örneğin, Kuzova’da sistem başlayalı 2 yıl oldu.Aşırı ve vahşi sulama yapıldı ve toprak çoraklaşmaya başladı. Elektrik ücretleri toplanamadı. Saatli sistem işletilemedi gibi” dedi.
Teknik Ziraatçı Ramazan Ayhan “230.000 dekar arazide Teknik Sulama ile Arpa ekelim bu yıl. Dekara 750 kg alınır. Susuz ekilince 350-400 kg, oda yağmur yağarsa tabi. Fark 350 kg ve 230.000 ile çarpalım sonuç, 80 milyon ton fark var yani 480 milyon. İşte yapılması gereken yatırım 600 milyon bir yılda amorti edilmiş olur. Hülasa Uluova su beklemekte. Uluovalı Çiftçilerimiz Mutlu değil.” İfadelerini kullanarak çiftçilerin sulama problemine çözüm bulunması gerektiğini söyledi.